I TARGI PISANKI LIPSKIEJ w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej będą prawdziwą ucztą dla miłośników tradycji! Do pisankarek z Lipska nad Biebrzą dołączyli inni twórcy ludowi. Można będzie od nich kupić przedmioty potrzebne na święta: wiklinowe koszyki na święconkę, szydełkowe serwetki, a także palmy lubartowkie, drewniane zabawki, tkaniny dwuosnowowe, makatki i rzeźby. Zapraszamy do zagrody z Pieczysk w niedzielę 26 marca od godz. 11.00 do 15.00.
To pierwsze takie targi, ale z pewnością nie ostatnie. Ponieważ tematem przewodnim jest pisanka lipska, zapraszamy do skansenu wszystkich, którzy chcą mieć na świątecznym stole te małe dzieła sztuki.
Swój udział w targach zapowiedziało dziewięć twórczyń z Lipska nad Biebrzą, który jest prawdziwym zagłębiem talentów pisankarskich. Sztukę zdobienia jaj techniką batiku szpilkowego mieszkanki miejscowości przekazują sobie z pokolenia na pokolenie.
Batik szpilkowy to nakładanie rozgrzanego wosku na skorupkę jajka przy pomocy szpileczki. W ten sposób powstają przecinki, z których pisankarki tworzą doskonałe kompozycje, równomiernie rozłożone na całej powierzchni jajka: rozety, słoneczka, wachlarze, łańcuszki. Dawniej, po nałożeniu woskowego ornamentu, jajko zanurzano w naturalnych barwnikach, uzyskiwanych z wywaru kory dębowej lub olchowej, często zmieszanej z opiłkami żelaza, a następnie gotowano w wywarze z łusek cebuli. Nadawały one pisance charakterystyczną, czarną bądź brunatną barwę. Barwiono też pisanki w samym wywarze z łupin cebuli, co pozwalało uzyskać różne odcienie brązu – od złocistego po brunatną czerwień. Na początku lat siedemdziesiątych XX w. pełne jajka zostały zastąpione wydmuszkami, a naturalne barwniki – syntetycznymi farbami do tkanin wełnianych i jedwabnych. Poprzez kilkakrotne zanurzenie pisanki w barwnikach, w kolejności od najjaśniejszego do najciemniejszego i równoczesne wzbogacanie ornamentu, na skorupce jajka powstają wielobarwne dekoracje.
Technika batiku szpikowego kultywowana jest na Suwalszczyźnie, a także za naszą wschodnią granicą – na Litwie i w północnej części Białorusi.
Co roku twórczynie ludowe z Lipska wykonują kilka tysięcy pisanek, które trafiają na świąteczne stoły nie tylko w Polsce. Targi Pisanki Lipskiej w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej będą niepowtarzalną okazją by je zdobyć na własny stół – stoiska z pisankami będą czynne w niedzielę 26 marca od 11.00 do 15.00. Pisankarkom będą towarzyszyć inni twórcy ludowi. Przywiozą między innymi palmy lubartowskie, koszyczki na święconkę czy szydełkowe serwetki.
Przez cały czas trwania targów można będzie oglądać pokazy pisankarskie, wziąć udział w warsztatach wykonywania palm wielkanocnych, zwiedzać z przewodnikiem wystawy w zabytkowych budynkach na terenie skansenu. Amatorzy posiłków na świeżym powietrzu mogą zabrać ze sobą coś do jedzenia i zjeść obiad przy ognisku.
Twórcy, którzy wezmą udział w targach i ich rękodzieło:
- Genowefa Sztukowska-Skardzińska – pisanki
- Krystyna Pietrewicz – palmy, pisanki
- Małgorzata Rakus – pisanki
- Sylwia Borko – pisanki
- Anna Kudaj – pisanki
- Janina Trochimowicz– pisanki, pieczywo obrzędowe
- Bożena Chomiczewska – pisanki, pająki
- Bożena Mucha – pisanki, stroiki
- Krystyna Czarnecka – żurawina
- Jolanta Kozakiewicz – serwetki i inne akcesoria robione na szydełku
- Dionizy Purta – rzeźba ludowa
- Agata Jakoniuk – makatki
- Stanisław Skórzak – wiklinowe koszyki
- Lucyna Kędzierska – tkanina dwuosnowowa
- Henryk Zubrycki – zabawki drewniane
- Palmy lubartowskie
Źródło: PMKL