„Chodzenie z królewną”, czy „Wodzenie kusta” – obrzędy towarzyszące kiedyś Zielonym Świątkom, dziś już zapomniane, można będzie podziwiać w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej. Festyn etnograficzny związany z obchodami tego ludowego święta organizujemy już po raz dziesiąty. W tym roku – 20 maja, w godzinach 12.00 – 18.00.
Zielone Świątki to potoczna nazwa święta Zesłania Ducha Świętego ale tradycja radowania się wiosną, odrodzoną po zimie przyrodą sięga czasów przedchrześcijańskich. Najbardziej charakterystycznym spośród zielonoświątkowych zwyczajów jest strojenie domów i budynków gospodarskich zielonymi gałązkami. Powszechnym zwyczajem jest zatykanie ich w strzechę, czy w ściany budynku mieszkalnego, rzadziej rozrzuca się gałęzie po podwórku. Młode drzewka brzozowe, które Słowianie uznawali za święte, mieszkańcy wsi ustawiają przy drzwiach. Wewnątrz domu ozdabiają okna, obrazy i ikony. Do dekoracji używa się także tataraku, głównie ze względu na jego aromatyczny zapach.
Najważniejsze z przyczyn, dla których ludzie świętowali i wciąż świętują nadejście wiosny to ponowna możliwość wypasu bydła na łąkach i chęć ochrony upraw. Stąd zwyczaj pędzenia przez wieś zwierząt przystrojonych wiankami z brzozy i polnych kwiatów, a także „chodzenia z królewną” czy „wodzenia kusta”, czyli uroczystego obchodzenia pól by przepędzić stamtąd złe duchy i zapewnić sobie urodzaj. Z tych samych przyczyn na Podlasiu w Zielone Świątki ludzie palili kiedyś ogniska, które miały strzec obsiane pola przed czarownicami.
W tym roku w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej znów można będzie poczuć dawną atmosferę tego święta. Zespoły ludowe odtworzą na terenie skansenu zielonoświątkowe zwyczaje: Chodzenie z królewną i Wodzenie Kusta. Pierwszy zaprezentują grupy artystyczne z Knyszyna, Moniek i Trzciannego, drugi – zespół Hamanina z Mińska na Białorusi. Na scenie wystąpi wiele innych zespołów folklorystycznych z całego województwa podlaskiego. Jak co roku ich prezentacjom będzie towarzyszył kiermasz rękodzieła ludowego, degustacja i sprzedaż potraw regionalnych, warsztaty garncarskie i plecionkarskie, które poprowadzą mistrzowie tych rzemiosł. Ciekawym wydarzeniem będzie z pewnością otwarcie wystawy „Zielone Świątki w Podlaskim Muzeum Kultury Ludowej – 10 lat”.
Zielone Świątki w Skansenie
Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
20 maja 2018 r.
godz. 12.00-18.00
wstęp – 3 zł
Poniżej zamieszczamy program tegorocznej imprezy:
12.00 – 12.30 Hamanina (Mińsk), Żemerwa (Bielsk Podlaski)
12.45 – 13.00 Wodzenie kusta (Hamanina, Żemerwa)
13.15 – 13.45 Zespół śpiewaczy Rospuda z Filipowa i Piotr Szymanowski
14.00 – 14.30 wernisaż wystawy „Między pokoleniami. Etnografia i dziedzictwo” + projekcja filmu „Kaliśnie życie” (Stowarzyszenie Pracownia Etnograficzna, Warszawa)
14.45 – 15.15 Chodzenie z królewną (Knyszynianki, Pogodna Jesień, Tęcza, Wrzosy, Trzciannianki, Kompania Męska, Młodzieżowy Amatorski Teatr Tradycji z Knyszyna)
15.30 – 16.00 Knyszynianki (Knyszyn), Pogodna Jesień (Mońki), Tęcza (Trzcianne), Wrzosy (Mońki), Trzciannianki (Trzcianne), Kompania Męska (Kalinówka Kościelna)
16.15 – 16.45 Zespół Pieśni i Tańca Ranok (Bielsk Podlaski)
17.00 – 17.30 Zespół Pieśni i Tańca Kurpie Zielone (Białystok)
źródło: Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej