Nowy repertuar, pełen perełek kameralistyki zaprezentuje w piątek, 29 stycznia o godz.19.00 Zespół Kameralny Ars Iuvenum.
– To kolejny etap naszych poszukiwań w świecie muzyki kameralnej – mówi Grzegorz Puchalski, kierownik artystyczny zespołu Ars Iuvenum. – Punktem wyjścia do zaprezentowania Pour Nicanor Sergiu Natry było Introduction and Allegro Maurice’a Ravela, kompozycja powszechnie znana na świecie, także z uwagi na piękną kadencję harfy. Znalazłem płytę nagraną w hołdzie temu arcydziełu pt. „In The Light Of Ravel”, z utworami żyjących kompozytorów (m.in. Johna Metcalfa) rozpisanymi dokładnie na ten sam skład instrumentów, a wśród nich Pour Nicanor S. Natry. Będzie to nasze premierowe wykonanie. Podobnie jak Kwintet Jeana Françaix’a – ten utwór też zagramy po raz pierwszy, choć twórczość francuskiego kompozytora prezentowaliśmy już wcześniej. Wykonamy również jedno z najwspanialszych dzieł kameralnych Franza Schuberta Oktet F-dur. Utwór został napisany z orkiestrowym rozmachem i nazywany jest z tego powodu „małą symfonią”, choć przyznam, że nazwanie go „małą” formą” jest nieadekwatne. Przypomina wielkie formy z czasu romantyzmu, więc wykonujemy go w składzie dużego zespołu kameralnego, bez dyrygenta – to duże wyzwanie.
Jean Françaix reprezentuje młodsze pokolenie francuskich kompozytorów. Uczeń fortepianu Isidor Philipp w Konserwatorium Paryskim, uczył się prywatnie kompozycji u Nadii Boulanger, której wsparcie pomogło w promocji jego muzyki. Studia ukończył w 1930 roku z pierwszą nagrodą. Był uczestnikiem festiwali Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej w Wiedniu (1932), Baden-Baden i Brukseli (1936), Florencji (1937), Palermo (1949) i Frankfurcie (1951). W 1950 roku otrzymał Prix du Portique za całokształt twórczości. Sporadycznie występował jako pianista, wykonując własne utwory. Był przedstawicielem neoklasycyzmu w muzyce, choć jego neoklasycyzm w przeciwieństwie do Strawińskiego, Prokofiewa i grupy Les Six jest mniej modernistyczny. W twórczości Françaix’a widoczne są nawiązania do Chabriera, Satiego, Poulenca i Ravela. Muzyka kompozytora cechuje się przejrzystą fakturą, tonalną harmoniką, żywą rytmiką i barwną instrumentacją.
Sergiu Natra jest Rumunem urodzonym w rodzinie pochodzącej z Austrii, Niemiec i Czech. Jako dziecko studiował grę na fortepianie i muzykę, a poszczególne studia muzyczne rozpoczął w 1932 r., Kontynuował w konserwatorium (1942) i ukończył Królewską Akademię Muzyczną w Bukareszcie (1954). Studiował m.in. teorię, kompozycję i orkiestrację u Leona Kleppera oraz muzykę współczesną u Michaela Andricu. Zaczął komponować już w młodym wieku, a jego utwór „March and Choral” na orkiestrę symfoniczną zapewnił mu w Rumunii status modernisty. W 1961 roku Natra i jego żona Sonia wyemigrowali do Izraela. Natra był profesorem Akademii Muzycznej na Uniwersytecie w Tel-Awiwie, na którym uczył muzyki XX wieku, kompozycji i analizy form. Wśród jego studentów byli Lior Shambadal, Rafi Kadishson, Erel Paz, Ruben Seroussi, Deborah Rothstein Schramm, Dror Elimelech (kompozytorzy), Yehonatan Berick (skrzypek), Sally Pinkas, Eugene Alcalay, Sivan Silver i Gil Garburg, Dr. Eran Lupu (pianiści), Yoni Farhi (pianista i dyrygent). Natra to kompozytor o wyraźnej orientacji europejskiej, który ma szczególny styl pisania, łączący melodyjność z atonalnym językiem.
Franz Schubert, austriacki kompozytor, to jeden z głównych przedstawicieli romantyzmu w muzyce. Pisał przede wszystkim pieśni, stworzył ich ponad 600, wiele z nich do słów J. W. Goethego. Były wśród nich pieśni przekomponowane, wariacyjne, deklamacyjne, ballady. Jego utwory fortepianowe i kameralne również noszą ślady wpływu liryki wokalnej.
KONCERT KAMERALNY
Piątek, 29 stycznia o godz.19.00, YouTube OiFP
Artyści
Zespół Kameralny ARS IUVENUM
Grzegorz Puchalski – klarnet, kierownictwo artystyczne
Stanisław Kuk – skrzypce
Paweł Kuk – skrzypce
Radosław Koper – altówka
Szymon Stępka – wiolonczela
Ryszard Wolicki – kontrabas
Magdalena Jakubowska-Puchalska – flet
Magdalena Kania – fagot
Siergiej Janowicz – waltornia
Aldona Poczwardowska – harfa
Program
Jean Françaix (1912-1997) – Kwintet nr 1 na flet, harfę, skrzypce, altówkę i wiolonczelę
I. Andante tranquillo
II. Allegro assai
III. Presto
IV. Tema con variazioni. Andante
V. Tempo di marcia francese
Sergiu Natra (ur. 1924) – Pour Nicanor na harfę, flet, klarnet i kwartet smyczkowy
I. Larghetto
II. Allegretto Giocoso
III. Homenaje
Franz Schubert (1797-1828) – Oktet F-dur op. 166 (D. 803) na klarnet, waltornię, fagot i kwintet smyczkowy
I. Adagio – Allegro – Più allegro
II. Adagio
III. Allegro vivace – Trio – Allegro vivace
IV. Andante – variations. Un poco più mosso – Più lento
V. Menuetto. Allegretto – Trio – Menuetto – Coda
VI. Andante molto – Allegro – Andante molto – Allegro molto
Zespół kameralny Ars Iuvenum
Pomysł utworzenia zespołu kameralnego Ars Iuvenum zrodził się w maju 1988 roku. Od tego czasu zespół prowadzi niezwykle aktywną działalność koncertową, zarówno w kraju jak i za granicą (m.in. Austria, Białoruś). Ars Iuvenum ma w swoim dorobku artystycznym wiele programów, które były prezentowane już podczas ponad stu koncertów. Szeroki repertuar zespołu nie ogranicza się do jednej epoki – obejmuje on dzieła od baroku do czasów współczesnych, aby ukazać bogactwo muzyki kameralnej na przestrzeni różnych stylów. Ars Iuvenum wykonuje kompozycje takich twórców jak: W.A. Mozart, J. Haydn, L. van Beethoven, F. Danzi, C.M. von Weber, F. Schubert, L. Spohr, J. Brahms, Ch. Gounod, L. Thuille, A. Dvořák, C. Franck, R. Strauss, J. Ibert, A. Honegger, D. Milhaud, F. Poulenc, M. Ravel, J. Françaix, F. Farkas, I. Albéniz, S. Prokofiew czy I. Strawiński. Skład zespołu nie jest stały i zależy od programu, który jest prezentowany publiczności – ten zaś może zawierać utwory pisane zarówno na instrument solo, jak i na większe instrumentarium. Do chwili obecnej w różnych składach Ars Iuvenum znalazło się łącznie ponad sześćdziesięciu muzyków, reprezentujących wszystkie instrumenty orkiestrowe. Członkowie zespołu dwukrotnie byli stypendystami Wojewody Białostockiego. Kierownictwo artystyczne zespołu obejmuje od samego początku Grzegorz Puchalski. W czerwcu 2010 roku Artysta otrzymał Nagrodę Artystyczną Prezydenta Miasta Białegostoku za całokształt dotychczasowej działalności w dziedzinie muzyki. W październiku 2018 roku zespół Ars Iuvenum obchodził 30-lecie istnienia.
Fot. M. Heller