Ogród Nauki PB to miejsce upamiętniające ludzi Politechniki Białostockiej, którzy przyczynili się do rozwoju nauki i samej uczelni. Pierwsze osiem grabów władze uczelni posadziły na terenie zielonym przed Centrum Nowoczesnego Kształcenia Politechniki Białostockiej j16 kwietnia 2024 roku. Społeczność akademicka Politechniki Białostockiej w roku Jubileuszu 75-lecia PB rozpoczęła sadzenie drzew w Ogrodzie Nauki PB. W ten, zgodny z ideą zrównoważonego rozwoju, sposób jednocześnie pozostawi przyszłym pokoleniom dostojne graby i upamiętni osoby, bez których nie wyobraża sobie dziś rozwoju największej uczelni technicznej w północno-wschodniej Polsce.
– Mam nadzieję, że od tych ośmiu grabów rozpocznie się piękna tradycja upamiętniania tych, którzy przyczynili się do powstania i rozwoju Politechniki Białostockiej – mówi dr hab. inż. Marta Kosior-Kazberuk, prof. PB, Rektor Politechniki Białostockiej. – To ich praca i zaangażowanie doprowadziły do tego, co mamy dzisiaj i co wszyscy zamierzamy intensywnie kontynuować.
Rektor Politechniki Białostockiej, wraz z gronem Prorektorów zaproponowała, by wśród pierwszych zasadzonych w Ogrodzie Nauki PB drzew znalazły się graby upamiętniające postaci profesor Eudokii Ostaszewicz, jednej z inicjatorek powołania w Białymstoku, tuż po II wojnie światowej, wyższej uczelni technicznej, oraz profesora Tadeusza Korneliusza Bełdowskiego – pierwszego rektora Politechniki Białostockiej w latach 1974-1981, a wcześniej rektora Wyższej Szkoły Inżynierskiej (1971-1974), który w 1972 roku rozpoczął budowę miasteczka akademickiego w trójkącie ulic Wiejskiej, Zwierzynieckiej i Świerkowej. Jego zaangażowanie doprowadziło do przekształcenia w 1974 roku Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Politechnikę Białostocką.
– Kiedy rozpoczynałam studia w Politechnice Białostockiej, prof. Tadeusz Korneliusz Bełdowski był już prawdziwą legendą – wspomina dr hab. inż. Marta Kosior-Kazberuk, prof. PB, Rektor Politechniki Białostockiej. – Dziś wszyscy możemy powiedzieć, że czujemy się spadkobiercami dziedzictwa i kontynuatorami działalności pierwszego rektora Politechniki Białostockiej. Człowieka, którego konsekwencja i determinacja mogą być wzorem dla kolejnych pokoleń.
Swoje drzewo ma prof. dr hab. Eudokia Ostaszewicz – inicjatorka i współorganizatorka uruchomionej w 1949 roku Prywatnej Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej NOT w Białymstoku; organizatorki i pierwszej kierownik Zespołu (później Zakładu) Fizyki w latach 1959-1975 oraz badaczki w dziedzinie luminescencji. Jej aktywność na polu organizacyjnym zaowocowała utworzeniem laboratoriów naukowych i dydaktycznych Zakładu Fizyki.
– Profesor Eudokia Ostaszewicz uzyskała stopień doktora habilitowanego z fizyki za pracę nad własnościami luminescencyjnymi siarczku cynku aktywowanego różnymi domieszkami – przypomina dr hab. inż. Mirosław Świercz, prof. PB, I Zastępca Rektor Politechniki Białostockiej. – Można powiedzieć, że te prace były w pewnym sensie początkiem prac, które prowadzone są w naszej Uczelni nad fotoluminescencją, nad techniką światłowodową.
Każdy z Wydziałów Politechniki Białostockiej podejmował autonomiczną decyzję, kogo będzie upamiętniało drzewo w budowanym przez uczelnię Ogrodzie Nauki PB:
Wydział Architektury – prof. dr. hab. inż. arch. Witolda Czarneckiego, dyrektora (1982-1989) i dziekana (1989-1990, 1996-1999) Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej, kierownika Zakładu oraz Katedry Architektury Wsi i Przemysłu, żołnierza Szarych Szeregów i Armii Krajowej; prezesa Okręgu Białystok Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Jego aktywność doprowadziła do przekształcenia w 1989 roku Instytutu Architektury w samodzielny Wydział Architektury Politechniki Białostockiej.
– Profesor Witold Czarnecki uważał zawsze, że należy budować uczelnię w oparciu o miejscową kadrę i zaczął tę kadrę tutaj tworzyć, rozbudowywać i rozwijać – mówi dr hab. inż. arch. Bartosz Czarnecki, prof. PB, Dyrektor Instytutu Architektury i Urbanistyki Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej, a prywatnie syn profesora Witolda Czarneckiego.
Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku – prof. dr. hab. inż. Andrzeja Janusza Królikowskiego, dziekana Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska Politechniki Białostockiej (1993-1999), organizatora i dyrektora Instytutu Inżynierii i Ochrony Środowiska (1996-2005) oraz kierownika Katedry Wodociągów i Kanalizacji (1991-2007), prezesa Zarządu Głównego Polskiego Zrzeszenia Inżynierów i Techników Sanitarnych w latach 2004-2012. Jego aktywność zawodowa i publikacje na trwałe zapisały się w rozwoju inżynierii środowiska w Polsce.
– Pan profesor Andrzej Królikowski był dziekanem Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska w latach 1993-99 godnym zaufania, cieszył się zasłużoną estymą, wyróżniał się w gronie innych profesorów i profesjonalizmem, i kulturą osobistą – mówi dr inż. Katarzyna Kalinowska-Wichrowska, Prodziekan ds. Rozwoju i Współpracy Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku. – Był mistrzem i doradcą dla kolegów którzy mieli zaszczyt z nim pracować, a także dla studentów, którym służył radą i pomocą.
Wydział Elektryczny – mgr. inż. Karola Białkowskiego, współzałożyciela Liceum Elektrycznego w Białymstoku, inicjatora, współorganizatora i pierwszego rektora Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej – pierwszej uczelni wyższej w Białymstoku (w kadencji 1949-1956) oraz dziekana Wydziału Elektrycznego WSI w latach 1950-1951, 1964-1967. Jego aktywność na polu organizacyjnym miały wpływ na edukację kolejnych pokoleń inżynierów w naszym regionie.
– Po zakończeniu pełnionej funkcji dziekana był jeszcze nauczycielem akademickim – podkreśla dr hab. inż. Bogusław Butryło, prof. PB, Dziekan Wydziału Elektrycznego Politechniki Białostockiej. – Zakończył pracę w naszej Uczelni w roku 1972 prowadząc zajęcia z wielu przedmiotów i kładąc podwaliny pod rozwój nauczania zawodowego związanego z branżą elektryczną w naszym regionie.
Wydział Informatyki – dr. inż. Cezarego Bołdaka, absolwenta Instytutu Informatyki, prodziekana ds. promocji i współpracy Wydziału Informatyki Politechniki Białostockiej w latach 2008-2012, wieloletniego przewodniczącego Wydziałowej Komisji ds. Jakości Kształcenia.
– Jego zaangażowanie zaowocowało opracowaniem licznych systemów wspomagających procesy dydaktyczne w Politechnice Białostockiej – przypomina dr hab. Dorota Mozyrska, prof. PB, Dziekan Wydziału Informatyki Politechniki Białostockiej. – To był wzór bardzo oddanego kolegi, niestety wypadek odebrał nam Czarka w lipcu 2023 roku.
Wydział Inżynierii Zarządzania – prof. dr. hab. Bazylego Poskrobkę, dyrektora Instytutu Zarządzania i Marketingu (1997-2001), a następnie dziekana Wydziału Zarządzania Politechniki Białostockiej (2001-2002) ; uznanego w Polsce specjalisty z zakresu zarządzania środowiskiem, zrównoważonego rozwoju oraz zarządzania wiedzą. Pod Jego kierownictwem zostały zrealizowane opracowania naukowe i ekspertyzy gospodarcze, głównie na potrzeby resortu ochrony środowiska.
– Pan profesor zawsze wspierał młodych ludzi, był promotorem wielu prac dyplomowych i doktorskich – wylicza dr hab. inż. Katarzyna Halicka, prof. PB, Dziekan Wydziału Inżynierii Zarządzania Politechniki Białostockiej. – Do tej pory wielu doktorantów pracuje na Wydziale Inżynierii Zarządzania.
Wydział Mechaniczny – prof. dr. hab. inż. Franciszka Siemieniakę, dyrektora Instytutu Mechaniki Politechniki Białostockiej (1981-1982), prorektora ds. studenckich i dydaktyki (w kadencjach 1993-1996, 1999-2005), kierownika Katedry Techniki Automatyzacji (2002-2005), dziekana Wydziału Mechanicznego (2008-2012), kierownika studiów doktoranckich na Wydziale Mechanicznym w latach 2012-2013. Jego aktywność przyczyniła się do powołania nowych kierunków studiów, rozwoju laboratoriów, podnoszenia jakości kształcenia i rozwoju naukowego Wydziału Mechanicznego Politechniki Białostockiej.
– Pan profesor Franciszek Siemieniako cechował się wybitną umiejętnością prowadzenia dialogu ze studentami, ale też i pracownikami oraz cechował się też bardzo wysokim poziomem kultury osobistej – wspomina prof. Michał Kuciej, Dziekan Wydziału Mechanicznego Politechniki Białostockiej.
Ogród Nauki PB z czasem się rozrośnie. Przybędzie mu nowych nazwisk, które sygnują wspaniałe wynalazki, nowe technologie i edukację kolejnych pokoleń młodych inżynierów.
Okazuje się, że w życiu nie ma przypadków. W miejscu, w którym Politechnika Białostocka zasadzi las grabów upamiętniających ważne dla jej społeczności osoby, od 1935 roku przebiegała ulica Grabowa łącząc Szosę Zwierzyniecką z ulicą Świerkową. Dziś w tym miejscu będzie Ogród Nauki PB z zieleniącymi się grabami, a Grabowej trzeba szukać pomiędzy ulicą Mickiewicza a Dojlidami Górnymi.
W akcję bezpiecznego transportu dorodnych grabów włączył się cały Dział Gospodarczy Politechniki Białostockiej. Przy każdym z drzew na specjalnie zaprojektowanym standzie jest tabliczka informująca, kogo upamiętnia konkretne drzewo.
Nad projektem, doborem materiałów i specyfikacją techniczną standów z motywem wycinanki z pobliskiego budynku Centrum Nowoczesnego Kształcenia czuwał dr hab. inż. Jarosław Szusta, prof. PB, Prorektor ds. Studenckich Politechniki Białostockiej. Układ motywu nie jest przypadkowy – wg polskiego alfabetu Braille’a układa się w litery „PB”.
– Zakładamy ogród, który poświęcony jest naszym mentorom i mistrzom. Będzie można tu przyjść, pospacerować wśród wspaniałych grabów i powspominać naszych profesorów. Na początek zasadziliśmy osiem grabów, ale nasz ogród będzie się rozwijał – mówi koordynatorka akcji „Ogród Nauki PB” dr inż. arch. Dorota Gawryluk z Katedry Budownictwa Zrównoważonego i Instalacji Budowlanych Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku Politechniki Białostockiej dodając, że wybrana lokalizacja jest najlepsza i zapewnia ponadto wspaniały widok z Sali Senatu oraz Biblioteki Politechniki Białostockiej mieszczącej się w Centrum Nowoczesnego Kształcenia.
Organizatorem akcji „Ogród Nauki PB” jest Dział Promocji Politechniki Białostockiej.