Złożeniem kwiatów przed białostockim pomnikiem poświęconym żołnierzom Armii Krajowej przy ulicy Kilińskiego wicemarszałek Sebastian Łukaszewicz, przewodniczący sejmiku Bogusław Dębski oraz członek zarządu Marek Malinowski oddali w poniedziałek, 1 sierpnia, hołd powstańcom warszawskim w 78. rocznicę zrywu.
Główne obchody rozpoczęły się uruchomieniem syren alarmowych o 17, godzinie „W” (kryptonim dnia i godziny rozpoczęcia powstania warszawskiego – przyp. red.). Przed pomnikiem przy ul. Kilińskiego w Białymstoku zgromadzili się m.in. samorządowcy, kombatanci, przedstawiciele służb mundurowych i mieszkańcy, którzy minutą ciszy uczcili pamięć powstańców.
Smutny, ale ważny dzień
– Cieszę się, że tak wielu ludzi nie zapomina o tym ważnym dniu, gdzie porwali się młodzi żołnierze, którzy chcieli, żeby jak najszybciej wolna Polska przyszła. Niestety, ta wolna Polska nie przyszła i w ciągu 63 dni mnóstwo ich zginęło. Dziękuję za ten smutny dzień, ale jakże istotny w naszym życiu – zaznaczył mjr Czesław Chociej, prezes okręgu białostockiego Światowego Związku Żołnierzy AK.
Walka Polaków z okupantem sprzed 78 lat była niezwykle nierówna. Podobnie jak dzisiejszy konflikt zbrojny, wywołany rosyjską inwazją na Ukrainę. Odniósł się do tego wicemarszałek Sebastian Łukaszewicz.
– W kontekście wojny za naszą wschodnią granicą tym bardziej widzimy, jak cenne jest poświęcenie Ojczyźnie, swojemu krajowi, oddawanie za niego życia. Nasi sąsiedzi w Ukrainie toczą nierówną wojnę z rosyjskim najeźdźcą, my musieliśmy stawić czoła dwóm okupantom i robiliśmy to dzielnie – mówił.
Największa akcja zbrojna podziemia
Z kolei Marek Malinowski, członek zarządu województwa przypomniał, że powstanie było największym zrywem niepodległościowym II wojny światowej polskiego podziemia i największą akcją militarną AK.
– Powinniśmy pamiętać o tych wydarzeniach. Powinniśmy być wdzięczni powstańcom, bo dali oni świadectwo, jak obywatel powinien się zachować w obronie swojej Ojczyzny – podkreślał.
Po wygłoszeniu przemówień został odczytany Apel Poległych, po czym żołnierze oddali salwę honorową. Następnie złożono wieńce i kwiaty, zapalono też znicze. Uroczystości przed pomnikiem zakończyło odegranie utworu „Śpij kolego”.
Ostatni powstaniec z Białegostoku
Wcześniej przedstawiciele zarządu województwa – Sebastian Łukaszewicz i Marek Malinowski udali się na cmentarz farny, by uczcić pamięć płk. Mieczysława Wroczyńskiego, zmarłego 11 lipca br. uczestnika Powstania Warszawskiego z Białegostoku, żołnierza Armii Krajowej. Tu złożyli kwiaty i odmówili modlitwę w intencji jego duszy.
1 sierpnia 1944 r. na mocy rozkazu Komendanta Głównego Armii Krajowej (AK) gen. Tadeusza „Bora” Komorowskiego rozpoczęło się Powstanie Warszawskie o godz. 17, tzw. godzinie „W”. Działanie zbrojne miało na celu wyzwolenie Warszawy spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem Armii Czerwonej, przed którą AK oraz Polskie Państwo Podziemne miało wystąpić w roli gospodarza.
Powstanie trwało 63 dni, zakończyło się klęską. Zginęło ok. 18 tys. powstańców, Niemcy wymordowali ok. 180 tys. ludności cywilnej.
Anna Augustynowicz
fot.: Mateusz Duchnowski